Αναψυκτικά
Αυτά τα αφεψήματα με την πολλή ευχάριστη γεύση μπορούν να επηρεάσουν δυσμενώς την υγεία ποικιλότροπα. Αρχικά με τις μεγάλες ποσότητες φωσφόρου εμποδίζουν την απορρόφηση σημαντικών ιχνοστοιχείων και μετάλλων σε βαθμό που επηρεάζει τη διατροφική επάρκεια, όπως το ασβέστιο, το σίδηρο και το ψευδάργυρο. Ωστόσο το σημαντικότερο είναι πως περιέχουν τεράστια ποσοστά ζάχαρης. Μια απλή κόκα κόλα για παράδειγμα στο κουτάκι των 330 ml περιέχει, ναι καλά θα ακούσετε, 7 κουταλιές του γλυκού ζάχαρης! Γενικά αυτή είναι η εικόνα με τη ζάχαρη στα περισσότερα αναψυκτικά. Αυτό φυσικά σε μια διαρκή διατροφική πορεία συσχετίζεται άμεσα με την εκδήλωση σακχαρώδη διαβήτη ΙΙ, παχυσαρκίας, αλλά και θρέψη του καρκίνου μεταξύ άλλων.
Βέβαια τα light προϊόντα των αναψυκτικών έχουν αντικαταστήσει πλήρως τη ζάχαρη με τα τεχνητά γλυκαντικά, τα οποία δίνουν μηδενικές θερμίδες και δεν επηρεάζουν ιδιαίτερα την υγεία. Όχι όμως όλα. Η ασπαρτάμη, η ζαχαρίνη και το κυκλαμικό οξύ που υπάρχουν στα περισσότερα light προϊόντα αναψυκτικών και μη, συσχετίζονται με την εκδήλωση καρκίνου στα ζώα αρχικά κ.α. Πλήρως υγιεινές επιλογές γλυκαντικών είναι η Στέβια και η Σουκραλόζη. Τέλος, τα αναψυκτικά σχετίζονται επίσης με σοβαρά προβλήματα καρδιοπαθειών, νεφροπαθειών, οστεοπόρωσης και τερηδόνας.
Ψάρια
Κι όμως. Στην εποχή που ο άνθρωπος έχει επέμβει τόσο αρνητικά στη φύση, έρχεται και ο καιρός που θερίζει αυτά που έσπειρε. Οι πρακτικές του κυρίως ως προς την βιομηχανία και την απόρριψη των παραπροϊόντων της στη θάλασσα (μπαταρίες, μπογιές, μέταλλα κ.α), έχει μολύνει τα ψάρια και τα θαλασσινά με βαρέα μέταλλα (υδράργυρος, μόλυβδος, κάδμιο κ.α.), τα οποία περνάνε στον άνθρωπο μέσω της διατροφής, με μελέτες να δείχνουν πως στη συνέχεια μπορούν να μεταφερθούν μέχρι και σε 3 γενιές απογόνων. Όσο μεγαλύτερο σε μέγεθος το ψάρι, τόσο μεγαλύτερη η ποσότητα βαρέων μετάλλων που απορροφά, κυριότερα στο κεφάλι του, για αυτό και το κεφάλι στα μεγάλα ψάρια ειδικά είναι απαγορευμένη τροφή.
Έτσι προτιμούμε τα μικρότερα σε μέγεθος ψάρια και από τις ανοικτές θάλασσες, με τα καθαρότερα νερά τους.
Δεύτερη μας επιλογή το να πορευτούμε στα ιχθυοτροφεία, καθώς συγκριτικά με τις κλειστές θάλασσες είναι ασφαλέστερα, ωστόσο εκεί τα νερά δεν ανανεώνονται τόσο συχνά και χορηγούνται διάφορες επιβαρυντικές για την υγεία ουσίες. Στις κλειστές θάλασσες τα ψάρια βρίσκονται περισσότερα μολυσμένα από τις άλλες περιπτώσεις. Επίσης ας γνωρίζουμε την περίπτωση του σολομού ιχθυοτροφείου, καθώς προστίθενται μια υπερπαθογόνα χρωστική, η Ε129 (Allura AC) προκειμένου το προϊόν να αποκτήσει ελκυστικότερο χρώμα. Κλείνοντας, οι έγκυες θα πρέπει να προσέχουν πολύ στην πρόσληψη ψαριών, καθώς τα βαρέα μέταλλα μπορούν να δημιουργήσουν σοβαρότατες βλάβες στο έμβρυο, ειδικά στο νευρικό του σύστημα.
Fast Food – Λάδια – Μαργαρίνες
Στα ταχυφαγεία χαμηλής ποιότητας η ποιότητα των παρεχόμενων προϊόντων είναι συνήθως επιβαρυντική για την υγεία. Τα λάδια που εφαρμόζονται στις τροφές είναι πολυακόρεστου τύπου (συνήθως σπορέλαια), τα οποία χρησιμοποιούνται δεκάδες φορές χωρίς να αντικαθίστανται για οικονομία (χαρακτηριστικό το σκουρόμαυρο χρώμα τους από την πολλή χρήση). Αυτό βέβαια συντελεί σε μια κατά μεγάλο βαθμό οξείδωση τους που οδηγεί στο σχηματισμό προϊόντων οξείδωσης, τις ελεύθερες ρίζες. Αυτές έχουν πολλές αρνητικές επιδράσεις, όπως ο καρκίνος, η κυτταρική γήρανση, ο διαβήτης και οι καρδιοπάθειες. Για αυτό προτιμούμε σαν λάδι τηγανίσματος το ελαιόλαδο, το οποίο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε έως 3 φορές περίπου ή έστω ένα πολυακόρεστο λάδι, όπως το καλαμποκέλαιο, αλλά σπάνια και να το αλλάζουμε με την κάθε χρήση.
Βέβαια, μπορούμε να πετύχουμε μια υγιεινή επιλογή στα ταχυφαγεία. Για παράδειγμα μια πίτα αλάδωτη (λιγότερες θερμίδες) με γύρο κοτόπουλο ή στήθος (χαμηλό λίπος), μουστάρδα (αύξηση μεταβολισμού), λαχανικά (πολλά οφέλη) και τηγανιτές πατάτες (εφόσον το λάδι είναι καλό), αποτελεί μια πολλή καλή διατροφική πηγή με χαμηλές θερμίδες (περίπου 350 kcal).
Τέλος, προσοχή στις μαργαρίνες. Μπορεί όντως να φαίνεται πως έχουν καλύτερη διατροφική ποιότητα από το κλασσικό βούτυρο, ωστόσο περιέχουν τα υδρογωνομένα φυτικά trans λίπη, τα οποία κατεβάζουν την καλή ΄΄HDL΄΄ και ανεβάζουν την ΄΄κακή΄΄ LDL λιποπρωτεϊνή.
Δείτε : Πως να διαλέξω υγιεινές και διαιτητικές επιλογές από το Super Market;
Αλλαντικά & Γλυκά
Τα αλλαντικά πολλές φορές έχουν κρέας αμφίβολης ποιότητας και μπορεί να περιέχουν μέχρι χόνδρους ή και δέρμα. Επίσης είναι επιβαρυμένα με μεγάλες ποσότητες κορεσμένου λίπους και θερμίδων (μπέικον, λουκάνικα κ.α), ενώ περιέχουν σαν συντηρητικό και τα νιτρικά άλατα ή νιτρώδη, τα οποία αποδεδειγμένα έχουν καρκινογόνο δράση. Τουλάχιστον ας κατευθυνόμαστε σε πιο υγιεινές επιλογές αν δεν μπορούμε να τα αποφύγουμε, όπως το βρασμένο στήθος γαλοπούλας.
Ορισμένα γλυκά, όπως η λευκή σοκολάτα, έχουν τεράστιες ποσότητες ζάχαρης, με τα ορισμένα προβλήματα που είδαμε στα αναψυκτικά να επανακύπτουν. Επίσης μπορεί να έχουν μεγάλες ποσότητες κορεσμένου λίπους και θερμίδων, λόγω του βούτυρο και γάλακτος που περιέχουν. Έτσι στρεφόμαστε σε γλυκά όπως η μαύρη σοκολάτα, οι κρέμες, τα ζελέ και γλυκά με τεχνητά γλυκαντικά, όπως η κρέμα σοκολάτας με στέβια, με μηδενικές θερμίδες.
Τα γλυκά και τα αλλαντικά συσχετίζονται αυξημένα με την παχυσαρκία, τον Σ. Διαβήτη, τις καρδιοπάθειες κ.α.
Πηγές:
J. Yi., The relationships between fish heavy metal concentrations and fish size in the upper and middle reach of Yangtze River, 2012.
Lobo, A. Patil, A. Phatak, et al, Free radicals, antioxidants and functional foods: Impact on human health, 2010.
Sindelar, A. L. Milkowski, Human safety controversies surrounding nitrate and nitrite in the diet, Nitric Oxide, 2012
Ahmed SH, Guillem K et al, Sugar addiction: pushing the drug-sugar analogy to the limit, 2013.