Σύμφωνα με τη μελέτη του 2011 της Α’ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών με το συντομότερο τίτλο “Η μελέτη της Ικαρίας”, ο ήρεμος και δίχως άγχος τρόπος ζωής, η σωστή διατροφή, η άσκηση και η οικογενειακή συνοχή, συνδυασμένα με πιθανώς «ενισχυμένα» γονίδια προσφέρουν στους Ικαριώτες ένα ανεκτίμητο δώρο, αυτό της μακροβιότητας.
Το δείγμα της μελέτης αποτέλεσαν 631 άνδρες και 699 γυναίκες που ανήκαν σχεδόν ολοκληρωτικά στην 3η ηλικία ( >65 ετών), αλλά και πολλούς ακόμη και >90 ετών.
Εδώ η ολοκληρωμένη μελέτη
Blue Zone
Η Ικαρία σαν περιοχή ανήκει στην “μπλέ ζώνη” δίπλα σε Σαρδηνία, Οκινάουα της Ιαπωνίας, Λόμα Λίντα της Καλιφόρνια και Χερσόνησο Νικόγια της Κόστα Ρίκα. Στην μπλέ ζώνη οι περιοχές διακρίνονται για τα υψηλά ποσοστά μακροβιότητας τους, με το ποσοστό ηλικιωμένων >90 ετών να είναι αρκετά υψηλότερο από άλλες περιοχές, με αποτέλεσμα να γίνονται αντικείμενο μελέτης, όπως και τώρα.
Η διατροφή των Ικαριωτών
Ως προς τη διατροφή τους, βλέπουμε πως αγγίζει σε αρκετά υψηλό βαθμό το μεσογειακό – κρητικό πρότυπο, όπως φάνηκε στη μελέτη των 7 χωρών, η οποία ξεκίνησε λίγο νωρίτερα από τη δεκαετία του ΄60 και φαίνεται σήμερα ως η καλύτερη διατροφή παγκοσμίως ως προς την υγεία.
Ο τρόπος διατροφής των Ικαριωτών είχε δείκτη συμμόρφωσης στη μεσογειακή διατροφή (μεσογειακό σκορ) 38 περίπου με άριστα το 55, ένα παραπάνω από αξιοσημείωτο ποσοστό δηλαδή.
Η σημαντική κατανάλωση ελαιολάδου κάθε ημέρα, το αλκοόλ με μέτρο (περίπου δύο ποτηράκια για τους άνδρες και ένα για τις γυναίκες ημερησίως, σύμφωνα με τις συστάσεις) και η σχεδόν καθημερινή λήψη φρούτων – λαχανικών φαίνεται να δείχνουν το μυστικό της μακροβιότητας.
Επίσης είδαμε να καταναλώνονται 1-2 καφέδες την ημέρα, 1 φορά την ημέρα τσάι, δημητριακά και όσπρια ανά 2-3 φορές την εβδομάδα, το ψάρι, τα όσπρια και οι πατάτες ανά 2-3 φορές την εβδομάδα, ενώ το περιορισμένο κόκκινο κρέας και τα γλυκά φαίνεται να είναι επίσης η «συνταγή» της μακράς ζωής ( λιγότερο από 2 φορές την εβδομάδα).
Είδαμε ακόμα ένα σωστό θερμιδικό πλαίσιο να τηρείται. Στους ηλικιωμένους άνδρες της Ικαρίας λίγο πιο επάνω από τις 1.400 θερμίδες ημερησίως, ενώ στις γυναίκες ίσα που αγγίζονται οι 1.100.
Φυσική δραστηριότητα
Οι ηλικιωμένοι είχανε άνω του μέσου επιπέδου φυσική δραστηριότητα.
9 στους 10 άνδρες και 7 στις 10 γυναίκες σημείωσαν δραστηριότητες που εμπίπτανε σε ένα πλαίσιο φυσικής άσκησης καθημερινά άνω του μέσου επιπέδου, όπως περπάτημα και εργασία παρά την ηλικία τους!Τρόπος ζωής
Στο προφίλ των Ικαριωτών είδαμε χαμηλά ποσοστά καπνιστών που συντελούν στην υγεία του πληθυσμού με 2 στους 5 άνδρες να καπνίζουν ακόμη και 1 στις 10 γυναίκες. Επίσης προτιμούν μια συχνή ξεκούραση στο μέσο της ημέρας με ένα σύντομο ύπνο “σιέστα” (φαίνεται έτσι και μια προστασία από τη θνησιμότητα μέσω καρδιαγγειακών νοσημάτων), όπως και αρκετά χαμηλά ποσοστά ψυχολογικών νοσημάτων (σχεδόν αμελητέα κατάθλιψη ανάμεσα στο πληθυσμό), κάτι που συνδέεται στην οικογενειακή συνοχή, την κοινωνικοποίηση και τα πολύχρονα “δεσμά” του γάμου, σε αυτόν τον νησιώτικο τρόπου του ζείν.
Τέλος, τα γονίδια και το DNA φαίνεται να διαδραματίζουν κάποιο ρόλο σε αυτήν την πρωτόγνωρη μακροζωία των Ικαριωτών, αλλά το συμπέρασμα είναι πως συντελούν σε αυτό, ωστόσο όχι καθοριστικά όπως η διατροφή και ο τρόπος ζωής τους.
Συμπέρασμα
Ο ιδιαίτερος τρόπος ζωής και η διατροφή σε ένα νησί και ειδικότερα στην Ικαρία, βλέπουμε πως αποδίδει θαυμαστά αποτελέσματα υγείας, με κατοίκους μακρόβιους και συνάμα πρωτόγνωρα υγιείς. Σε άλλη μια μελέτη βλέπουμε να αποδεικνύεται πως μια διατροφή που αγγίζει τη μεσογειακή, μόνο αισιόδοξα αποτελέσματα μπορεί να αφήνει. Επομένως ας επιλέξουμε έναν τρόπο ζωής δίχως άγχη και ανθυγιεινές συνήθειες, αλλά και μια ορθή-μεσογειακή διατροφή, με αυξημένη φυσική δραστηριότητα και την κατάλληλη ξεκούραση. Δύσκολο σήμερα στην Ελλάδα, αλλά ας προσπαθήσουμε!
Για όποιον θέλει περισσότερα για τη μελέτη ας διαβάσει και αυτό το άρθρο