Η παχυσαρκία είναι η κατάσταση που προκαλείται από υπερβολική συσσώρευση λίπους στο σώμα, ενώ πλέον θεωρείται παγκοσμίως ως νόσος.
Εδώ πρέπει να καταστεί σαφές πως κάποιος με αυξημένο βάρος δεν είναι απαραίτητα παχύσαρκος, όταν αυτό το ΄΄πλεονάζον΄΄ βάρος μπορεί να οφείλεται σε αυξημένη μυϊκή μάζα.
Η απλούστερη μεθοδολογία αντίληψης της είναι ο Δείκτης Μάζας Σώματος (Δ.Μ.Σ), με τα παρακάτω όρια:
Ακριβέστερα υπολογίζεται με περιπλοκότερες μεθόδους, όπως τη μέτρηση σύστασης σώματος (Βιοηλεκτρική Εμπέδηση, Δερματοπτυχομέτρηση, Υποβρύχια Ζύγιση κ.α).
Η Παχυσαρκία σήμερα στην Ελλάδα
Η νόσος αυτή για την οποία σήμερα κάνουμε λόγο, παγκοσμίως θεωρείται μια πανδημία με ανοδική τάση, ωστόσο η εικόνα, ειδικά για τα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι ανησυχητικότερη και τραγικότερη στη χώρα μας.
Τα Δεδομένα και η Κατάταξη – Παιδική Παχυσαρκία
Η Ελλάδα εντός της Ε.Ε αποτελεί την 1η χώρα σε παιδική παχυσαρκία, με τη Μάλτα να ακολουθεί αμέσως, κατέχοντας 39% παιδικής παχυσαρκίας και 38% αντίστοιχα, επί του συνολικού ποσοστού των παιδιών των 2 χωρών.
Μάλιστα και σε προσωπική μας μελέτη (4) είδαμε πως >50% του δείγματος μελέτης παιδιών κατοίκων της Κρήτης είχαν αυξημένο βάρος, εκ των οποίων περίπου το 30% βρισκόταν στην παχυσαρκία, βάσει ποσοστού λίπους και του ΔΜΣ.
Ενήλικη Παχυσαρκία
Στον ενήλικο άρρενα πληθυσμό η Ελλάδα καταλαμβάνει τη θλιβερή 3η θέση ανάμεσα στις χώρες της Ευρώπης, πίσω από Κροατία και Μάλτα, όπως επίσης τη 13η αντίστοιχα στο θηλυκό πληθυσμό.
Εξαιρετικά ανησυχητικό επίσης είναι το ότι, όπως βλέπουμε στον πίνακα παρακάτω, πως στις νεότερες ηλικίες έχουμε και τη μεγαλύτερη επιβάρυνση παχυσαρκίας:
Η Φυσική Μείωση του Πληθυσμού
Μέχρι στιγμής (Σεπτέμβρης 2018 – 3,5 μήνες πριν το κλείσιμο του έτους) έχουμε 85.271 θανάτους στην Ελλάδα, ενώ μονάχα 60.699 γεννήσεις, με επακόλουθο τη μείωση του πληθυσμού κατά 24. 527 Ελλήνων, σύμφωνα πάντα με τα ακριβή στοιχεία του Υπουργείου Εσωτερικών και όλων των ληξιαρχείων της Ελλάδας. Βέβαια μια τέτοια εικόνα θα ήταν λογικό να την περιμένουμε σε συνθήκες πολέμου, αλλά είναι τουλάχιστον ενδεικτικό πως αυτή η σιωπηρή μορφή αφανισμού του ελληνικού πληθυσμού λαμβάνει χώρα σε συνθήκες, τουλάχιστον στρατιωτικής, ειρήνης.
Το 2017 είχαμε μείωση κατά 35.348, το 2016 κατά 25.205, το 2015 κατά 28.801, το 2014 κατά 20.659 και το 2013 κατά 23.360 πολιτών.
Η εικόνα φυσικά αυτή δεν είναι πρωτοφανής, καθώς έναρξη της έχουμε από την εποχή εγκαθίδρυσης των μνημονίων και λιτότητας, όταν χρήματα περικόπτονται από τα δημόσια ταμεία (σχολεία, νοσοκομεία κ.τ.λ), οι μισθοί αποτελούν πολυτέλεια και ο πληθωρισμός εκτοξεύεται, με τους Ελληνες πολίτες να αμελούν και να αδυνατούν να φυλάξουν την υγεία τους, έστω και στην βασική μορφή κάλυψης της.
Δεν είναι παράλογο, παραμόνο σώφρων, να μιλάμε σήμερα για μια γενοκτονία του ελληνικού πληθυσμού, κοιτώντας έστω τους πραγματικούς αριθμούς, όταν οι θάνατοι αυξάνονται σημαντικά, με την παράλληλη μάλιστα πτώση των γεννήσεων και φυσικά τη μαζική γήρανση του πληθυσμού.
Η σύμπλευση όλων αυτών των παραγόντων, ταυτόχρονα με το τεράστιο μεταναστευτικό κύμα (>350.000 Ελλήνων μεταναστών από το 2010), καθιστά την Ελλάδα ως μια μελλοντική χώρα γερόντων, με σημαντικά μειωμένο το πληθυσμό της και όλες τις άλλες συνέπειες που πρέπει να περιμένουμε.
Συμπερασματικά παρατηρούμε πως σήμερα πλήττονται κυρίως οι ανήλικοι, τα παιδιά, από την πανδημία της παχυσαρκίας και στην Ελλάδα, ενώ κάθε χρόνο η εικόνα που πρέπει να περιμένουμε χειροτερεύει. Παράγοντες όπως η οικονομική κρίση, η επιβολή του ΄΄δυτικού προτύπου΄΄ διατροφής τις τελευταίες δεκαετίες (ταχυφαγεία, κακές μορφές λίπους, απλά σάκχαρα, προσθετίκα ΄΄Ε΄΄ τροφίμων, πλεονάζον αλάτι, αλκοόλ, γλυκά κ.τ.λ), το έλλειμμα ελεύθερου χρόνου, η επιβολή μιας δυσχερούς λιτότητας εντός κι άλλων παραγόντων, επιδρούν αποφασιστικά στην εγκαθίδρυση βλαβερών διατροφικών συνηθειών που εκφράζονται με την παχυσαρκία.
Κλείνουμε απλά με αυτό που έχουμε ξαναγράψει (εμπεριέχει σύνδεσμο):
Ας κατανοήσουμε τη δυναμική της πατρίδας μας.
Γιαγκίδης Γιώργος, BSc Διαιτολόγος – Διατροφολόγος ΑΤΕΙ Κρήτης (Τμήμα Σητείας).
Βιβλιογραφία:
1. Στατιστικό Ληξιαρχικών Πράξεων ΠΣΜΗΠΟΛ, Υπουργείο Εσωτερικών.
2. Overweight and Obesity – BMI Statistics, Eurostat, 2014.
3. Sandra Caldeira, Raquel Carvalho et al, Mapping and zooming in
on childhood obesity, 2018.
